Tháng 12 không chỉ là thời điểm của những bữa tiệc tất niên hay báo cáo tổng kết. Đối với các chủ kinh doanh, đây là thời điểm hoạch định chiến lược cho năm tài chính mới. Tuy nhiên, một bản kế hoạch kinh doanh 2026 hoàn hảo sẽ trở nên vô nghĩa nếu thiếu đi mảnh ghép quan trọng nhất: Nguồn vốn thực thi.
Tại sao nhiều doanh nghiệp có lợi nhuận trên sổ sách nhưng vẫn lao đao? Làm thế nào để giải bài toán khát vốn mùa cao điểm? Bài viết này sẽ cung cấp tư duy quản trị tài chính thực tế và Mẫu kế hoạch dòng tiền để áp dụng ngay hôm nay.
1. Nghịch lý đầu năm: Khi cơ hội gõ cửa nhưng túi lại rỗng
Bước sang mới với những ngày lễ Tết liên tiếp, là dịp nhu cầu tiêu dùng và sản xuất tăng cao ngay. Tuy nhiên, các chủ doanh nghiệp SME thường rơi vào một bẫy thanh khoản kinh điển dịp cận Tết và đầu năm mới:
- Dòng tiền ra ồ ạt: Doanh nghiệp thường phải gánh hàng loạt chi phí lớn ngay thời điểm tháng 12 và tháng 1 như: Thanh toán công nợ nhà cung cấp để chốt sổ, trả lương thưởng tháng 13, nhập hàng dự trữ để né đợt tăng giá nguyên liệu đầu năm.
- Dòng tiền vào bị đóng băng: Khách hàng có xu hướng nợ qua Tết mới trả, việc thu hồi công nợ gặp nhiều khó khăn. Doanh số bán hàng thực tế có thể tốt, nhưng tiền mặt thực tế trong két lại thiếu hụt.
Hệ quả là khi kế hoạch kinh doanh năm mới mở ra với bao cơ hội: Chạy quảng cáo chiếm lĩnh thị trường, mở rộng kho bãi, nhập lô hàng giá hời… thì doanh nghiệp lại phải ngậm ngùi bỏ qua vì lực bất tòng tâm. Vậy nên các doanh nghiệp đừng đợi đến khi thiếu tiền mới đi tìm vốn. Trong kinh doanh, vốn phải là thứ có sẵn để chờ cơ hội, chứ không phải có cơ hội rồi mới đi xoay vốn.
2. Hướng dẫn lập Kế hoạch kinh doanh & Dòng tiền
Để tránh tình trạng chạy ăn từng bữa, chủ doanh nghiệp cần xây dựng một kịch bản tài chính rõ ràng. Dưới đây là quy trình 3 bước và mẫu bảng tính bạn có thể áp dụng ngay.
Bước 1: Khám sức khỏe tài chính năm cũ
Trước khi nghĩ tiếp kế hoạch kinh doanh cho năm mới, hãy rà soát lại các chỉ số của năm cũ:
- Tỷ lệ hàng tồn kho hiện tại là bao nhiêu? Có thể thanh lý để thu tiền mặt về không?
- Công nợ phải thu: Lọc ra danh sách khách hàng có khả năng thanh toán trước Tết.
- Dư địa tiền mặt: Số dư khả dụng hiện tại chịu được chi phí vận hành trong bao nhiêu tháng?
Đọc thêm: 5 dấu hiệu bất thường trên báo cáo tài chính mà doanh nghiệp cần hết sức lưu ý
Bước 2: Xác định mục tiêu trọng điểm
Đừng lập kế hoạch chung chung, hãy cụ thể hóa bằng con số mục tiêu, ví dụ như:
- Mục tiêu: Tăng trưởng 25% doanh thu trong Quý 1/2026.
- Chiến lược: Đẩy mạnh kênh bán hàng Online/Sàn TMĐT dịp Tết; Gom nguyên liệu giá rẻ vào tháng 1.
- Nguồn lực: Cần thêm 500 triệu cho Marketing, 1 tỷ nhập hàng.
Bước 3: Lập dự báo dòng tiền – Bước quan trọng nhất
Nhiều chủ kinh doanh chỉ quan tâm đến Báo cáo kết quả kinh doanh (P&L) mà quên mất Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cashflow), trong khi tiền mặt trong két mới thật sự quyết định sự sống của doanh nghiệp.
MẪU KẾ HOẠCH DÒNG TIỀN & NHU CẦU VỐN – QUÝ 1/2026
(Đơn vị: Triệu VNĐ)
| HẠNG MỤC | THÁNG 1 (Cận Tết) | THÁNG 2 (Tết & Sau Tết) | THÁNG 3 (Tăng tốc) | GHI CHÚ QUẢN TRỊ |
| A. DÒNG TIỀN CHI (OUT) | 2.500 | 600 | 1.500 | |
| 1. Nhập hàng/Nguyên liệu | 1.500 | 200 | 1.000 | Nhập số lượng lớn T1 để có giá vốn tốt cho cả quý |
| 2. Lương & Thưởng Tết | 700 | 150 | 300 | Chi phí nhân sự tăng đột biến |
| 3. Marketing/Quảng cáo | 300 | 250 | 200 | Chi phí Ads xuyên Tết để ra đơn |
| B. DÒNG TIỀN THU (IN) | 1.500 | 500 | 2.000 | |
| 1. Thu nợ cũ 2025 | 1.000 | 100 | 500 | Khách hàng xin khất nợ qua Tết |
| 2. Doanh thu bán tiền ngay | 500 | 400 | 1.500 | |
| C. CÂN ĐỐI (A – B) | (ÂM) 1.000 | (ÂM) 100 | DƯƠNG 500 | LỖ HỔNG DÒNG TIỀN |
Nhìn vào bảng trên, bạn sẽ thấy những vấn đề mà nếu không lập bảng sẽ không nhìn ra:
- Tháng 1: Doanh nghiệp bị thiếu hụt 1 tỷ đồng tiền mặt (dù tổng quý hoặc cả năm có thể lãi). Nguyên nhân do phải chi quá nhiều cho nhập hàng và thưởng Tết, trong khi tiền thu về chưa kịp.
- Rủi ro: Nếu không có 1 tỷ này bù đắp ngay vào tháng 1, doanh nghiệp buộc phải: Cắt thưởng nhân viên (gây mất động lực), giảm nhập hàng (mất lợi thế giá vốn), hoặc cắt quảng cáo (mất thị phần).
- Tháng 3: Dòng tiền dương trở lại 500 triệu. Lúc này tiền mới về ổn định.
Bài toán đặt ra lúc này là làm sao để có 1 tỷ vào tháng 1 để duy trì hoạt động, và đến tháng 3 khi thu được tiền thì trả lại?
Đọc thêm: 4 hình thức vay vốn kinh doanh hiệu quả nhất cho doanh nghiệp
3. Lấp đầy khoảng trống dòng tiền bằng đòn bẩy tài chính thông minh
Thay vì đau đầu đi vay mượn từ người thân hay cầm cố, bán tài sản, giải pháp tối ưu nhất cho các doanh nghiệp SME trong trường hợp này là sử dụng hạn mức tín dụng ngân hàng như một ví dự phòng. Ví dụ, công ty đăng ký cấp sẵn một hạn mức (ví dụ 2 tỷ đồng) gói vay Techcombank trên nền tảng MISA Lending. Số tiền này nằm sẵn trong tài khoản vay.
- Tháng 1: Bạn thấy thiếu 1 tỷ. Bạn rút ngay 1 tỷ từ hạn mức để thanh toán cho nhà cung cấp và trả lương.
- Tháng 2: Vẫn giữ nguyên nợ hoặc trả bớt một phần.
- Tháng 3: Tiền hàng về 2 tỷ. Bạn lấy 1 tỷ trả lại cho ngân hàng.
Tính toán về lợi ích kinh tế có thể thấy công ty chỉ phải trả lãi vay cho số tiền thực tế sử dụng (1 tỷ) trong thời gian thực tế (khoảng 45-60 ngày). Chi phí lãi vay này cực nhỏ so với lợi nhuận gộp bạn kiếm được nhờ việc nhập được hàng giá rẻ và duy trì hoạt động quảng cáo liên tục.
Hiểu được nhu cầu tốc độ và linh hoạt của doanh nghiệp dịp cuối năm, MISA Lending kết hợp với nhiều ngân hàng, mang đến giải pháp tín dụng được thiết kế đo ni đóng giày cho SME, trong đó nổi bật là gói vay kinh doanh linh hoạt của Techcombank.
Tổng hạn mức được cấp lên tới 48 tỷ đồng, doanh nghiệp có thể lựa chọn đa dạng hình thức sử dụng vốn phù hợp với nhu cầu của Doanh nghiệp từng thời điểm như:
- Hình thức tín dụng rút vốn: Vay ngắn hạn, Thấu chi, Bộ chiết khấu, Bao thanh toán trong nước, Cam kết thu xếp tài chính.
- Hình thức tín dụng không rút vốn: Phát hành bảo lãnh, LC.
Trong đó có hình thức vay thấu chi, tính năng “quyền lực” nhất cho vốn lưu động. Doanh nghiệp có thể chi tiêu vượt số tiền có trong tài khoản (trong hạn mức được cấp).
Khi vay vốn trên Nền tảng MISA Lending, thủ tục được hoàn thiện online 100%, giảm bớt 70% thời gian và công sức làm hồ sơ so với phương thức truyền thống, quy trình thẩm định nhanh chóng, trả kết quả hạn mức sớm để doanh nghiệp kịp trở tay cho các cơ hội kinh doanh.
Tham khảo ngay gói vay kinh doanh Linh hoạt của Techcombank ngay tại đây.
Kết luận
Năm 2026 sẽ là cuộc đua của những doanh nghiệp có sự chuẩn bị kỹ lưỡng nhất. Đừng để một bản kế hoạch kinh doanh đầy tham vọng phải nằm trên giấy chỉ vì thiếu vốn lưu động tạm thời.
Hãy sử dụng bảng mẫu kế hoạch dòng tiền ở trên để rà soát ngay tình trạng doanh nghiệp của mình và sớm có kế hoạch hành động nhé!
